5.6.2004 του Kώστα Πώποτα (Ο Kώστας Πώποτας, στέλεχος του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών κοινοτήτων και γραμματέας της οργάνωσης ΠΑΣΟK Λουξεμβούργου ήταν υποψήφιος βουλευτής Μαγνησίας το 2004.)
Στις 13 Ιουνίoυ θα εκλεγεί η νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου που θα αναλάβει μια εβδομάδα μετά τα καθήκοντά του. Με διευρυμένη σύνθεση μετά την προσχώρηση των νέων κρατών μελών, πρέπει να ανακαλύψει νέους τρόπους λειτουργίας. Την ήμέρα που θα ψηφίσουμε, την επόμενη κυριακή (Σάββατο για τους απόδημους Έλληνες, Πέμπτη για την Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία, με ενιαία καταμέτρηση όμως των ψήφων την κυριακή) κανείς δεν θα γνωρίζει σίγουρα αν στο τέλος της εβδομάδας το τελευταίο Συμβούλιο υπό την προεδρία της Ιρλανδίας θα εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Από την άποψη αυτή οι Ευρωβουλευτές όλων των χωρών πορεύονται προς τις εκλογές χωρίς να γνωρίζουν αν θα έχουν αυξημένες αρμοδιότητες ή όχι. Η ιδιόρρυθμη αυτή κατάσταση επιβάλλει βεβαίως στον ψηφοφόρο να σκεφθεί τι θα εμπιστευθεί στους εκπροσώπους του στο Ευρωκοινοβούλιο με «μεταβλητή εντολή». Η Ελλάδα είναι πια μια από τις ώριμες χώρες της Ευρωπαϊκής κοινότητας. Έχει γνώση και θέση στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και πολιτική αυτοπεποίθηση. Πλησιάζει τους «πλουσίους» της Ευρώπης – πράγμα που σημαίνει ότι οι Ευρωπαϊκοί πόροι θα βαίνουν φθίνοντες. Σημαίνει όμως αυτό ότι άλλη πρέπει να είναι και η ευρωπαϊκή της προοπτική από τούδε και στο εξής. Η οπτική της Ελλάδας είναι πλέον όχι τι μπορεί υλικά να εξασφαλίσει από τον ευρωπαϊκό προûπολογισμό, αλλά τι μπορεί να προσφέρει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση από θέση ηγετική. Πολλές από τις νέες χώρες – οι περισσότερες είναι του μεγέθους της Ελλάδας ή μικρότερες – θα αναζητήσουν πρότυπα συμπεριφοράς στο νέο πλαίσιο που θα βρεθούν. Δεν θα συμφωνήσουν όλες με το κουραστικά επαναλαμβανόμενο πρότυπο της Ιρλανδίας – μιας χώρας που δεν έχει στρατιωτικές δαπάνες από τη σύστασή της εδώ και 80 χρόνια. Ελπίζουμε η νέα κυβέρνηση να προτείνει αυτή την εναλλακτική πρόταση. Αλλά και στο επίπεδο του κοινοβουλίου πέρα από τις νέες συμμαχίες που θα διατυπωθούν τίθεται γενικότερα το ζήτημα ενός νέου μοντέλου συμμετοχής και εκπροσώπησης του Ευρωπαίου πολίτη. Και αυτό σε ένα ακόμη πιο σύνθετο περιβάλλον που προσέθεσε νέες πολιτισμικές και οικονομικές διαφορές, ένα περιβάλλον που μεταθέτει ακόμη μακρύτερα γεωγραφικά και πέρα από τα σύνορά της τον κίνδυνο συγκρούσεων. Και που θα συνεχίσει να είναι ένα εργαστήριο εσωτερικής αλλά και διεθνούς ολοκλήρωσης. Σε κάθε τέτοια φάση ξεκινάμε από το διαχωρισμό παλαιών και νέων κρατών μελών – εγώ ο ίδιος το διέπραξα πριν λίγο. Η Ελλάδα γνώρισε και ξεπέρασε αυτό το διαχωρισμό παράλληλα με την πολιτική της ωρίμανση και από αυτή ακριβώς την διαδικασία θα περάσουν οι νέοι μας εταίροι. Οι εμπειρίες που καλούνται να διαμορφώσουν προλειαίνονται μάλλον αντίστοιχες με τις δικές μας και από αυτή την άποψη μάλλον στους Έλληνες (και Πορτογάλους και Ισπανούς και Σκανδιναβούς και Φιλανδούς) συναδέλφους τους θα στραφούν παρά στους Γάλλους και Γερμανούς «γερόλυκους». Για τις νέες αυτές συμμαχίες θα πρέπει να κινηθούμε με την εξωστρέφεια και ευρύτητα που πάντα χαρακτήριζε την ελληνική πολιτισμική προσέγγιση. Αυτή την εντολή πρέπει να μεταφέρουμε στους εκπροσώπους μας την κυριακή. Με αυτή την οπτική το ΠΑΣΟK πρότεινε μια νέα ομάδα. Όπως τόνιζε ένα άρθρο στην Γαλλική εφημερίδα «Μόντ» το περασμένο σαββατοκύριακο, οι συνελεύσεις που πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή συνταγματικά κείμενα και νέες πραγματικότητες, πάντοτε προέβαλαν πρόσωπα που δεν προέρχονταν από τις κοινωνικές «ελίτ». Αυτή είναι και η συνταγή της νέας Ευρωλίστας του ΠΑΣΟK: άτομα που βρίσκονται κοντά στην πραγματικότητα του πολίτη, που προτίθενται να μεταφέρουν τις θέσεις του Έλληνα Ευρωπαίου στην Ευρωβουλή και όχι να προβάλλουν μια εξιδανικευμένη λογική υπεροπτικής αντιμετώπισης των νεοφερμένων, που ξεκινούν μαζί με την νέα πραγματικότητα χωρίς προκρίματα και προκαταλήψεις, που είναι καθαροί από παλαιά βάρη και που επιθυμούν να αναμετρηθούν με τη νέα πραγματικότητα με τους πραγματικούς όρους της ελληνικής κοινωνίας. Και που αντίστροφα έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν μαζύ με τους εντολείς τους, τους έλληνες ψηφοφόρους πόσο πλέον σημαντικά ανήκουμε στην Ευρώπη και να φροντίσουν να αποδείξουν πόσο η καθημερινή τους δουλεία έχει άμεσες επιπτώσεις στην καθημερινότητα όλων μας.